Visser&SmitRichardLuijten-9DJvD_headerfoto_trapje wegshoppen svp_BW
Visser&SmitRichardLuijten-9DJvD_headerfoto_trapje wegshoppen svp_BW

Werken bij De man die de lijnen uitzet…

Tekst: JENK / Foto: Dirk-Jan van Dijk

Digitale bouwwerken worden steeds beter en steeds gedetailleerder. In 3D door een virtueel gebouw wandelen is al vaker regel dan uitzondering. Maar hoe zorgen we ervoor dat onze digitale creatie uiteindelijk exact wordt ‘gedownload’ naar de werkelijkheid? Dat het precies daar komt waar we willen en dat alle maten op de millimeter nauwkeurig overeenkomen? Laat dat maar aan onze maatvoerder Richard Luijten over. Hij gebruikt het BIM-model direct voor 3D-maatvoering in het veld.

‘Hey Richard, ga je weer bergbeklimmen?’ Bepakt en bezakt loopt Richard over de bouwplaats. Hij is de geintjes wel gewend en moet er altijd om lachen. ‘Dat is de humor in de bouw!’ Feit is dat hij met zijn grote rugzak inderdaad wel iets weg heeft van een bergbeklimmer. Op de bouwplaats van het Conradhuis, een nieuw gebouw voor de Hogeschool van Amsterdam, demonstreert hij wat zijn werk precies inhoudt en hoe zijn apparatuur werkt.

Ik laad het deel van het BIM-model dat ik nodig heb rechtstreeks op mijn veldboek!


Plaatsbepaling

Het eerste wat Richard doet zodra hij een model krijgt aangeleverd van een nieuw project, is in het veld de grondslag uitzetten. Dit zijn vaste punten die elke keer opnieuw gebruikt worden door zijn apparatuur om het gebouw op de juiste positie te maatvoeren. ‘Aan de hand van de geplaatste piketten vanuit het Kadaster, bepaal ik buiten waar het gebouw precies komt te staan. Dit doe ik in overleg met de opdrachtgever. Daarna zet ik ook de punten uit waar bijvoorbeeld moet worden gegraven, damwanden komen of palen geheid moeten worden.’ En ook als de bouw vordert, is het werk van Richard onmisbaar. Verdiepingsvloeren, ankers, prefab-elementen, ramen, deuren, scheidingswanden, gevels… ‘Voor alles wat gebouwd wordt, zet ik de juiste maten, assen en punten uit.’

Gevolgd
Op één van de verdiepingen bepaalt Richard met zijn apparatuur de exacte locatie van een hoekpunt. Hij tilt zijn meetapparaat op een flink statief en loopt zelf met een uitzetstok met prisma naar één van de hoeken. Het ‘oog’ van het meetapparaat volgt hem nauwlettend. ‘Vroeger moest je dit met z’n tweeën doen, maar met zo’n one man station, gaat het helemaal automatisch’, legt Richard uit. ‘Het apparaat richt zich eerst op bekende ijkpunten, zoals een meetsticker aan de overkant op de gevel van dat gebouw. Aan de hand daarvan berekent hij zijn exacte locatie en kan vervolgens ook de precieze afstand tot mijn prisma meten.’

Maatvoering 2.0
Naast het meetapparaat, uitzetstokken, prisma’s en stickers, beschikt Richard ook over een veldboek dat modellen kan lezen. Een verlengstuk van de grootste verandering in zijn vakgebied van de laatste jaren. ‘Vroeger kreeg ik een digitale tekening, moest ik een vertaling maken naar de software van mijn apparatuur en kon ik daarna pas meten. Soms was mijn digitale tekening dan al weer achterhaald. Nu laad ik het deel van het BIM-model dat ik nodig heb rechtstreeks op mijn veldboek.’ De detaillering is hetzelfde als in het volledige model. Richard demonstreert het aan de hand van een gevelelement. ‘Ik selecteer de gevel, het juiste gevelelement en dan het hoekpunt dat ik wil meten. Ik heb altijd de juiste versie van het model en weet ook zeker dat ik het goede punt of de juiste as meet.’

As-built
De koppeling met BIM werkt ook de andere kant op. Eventuele afwijkingen die tijdens de bouw ontstaan, kunnen na meting alsnog in het model verwerkt worden. ‘Denk aan het plaatsen van betonvloeren en wanden en afwijkende maten van prefab elementen. Door as-built te meten en deze gegevens in het model te verwerken houden we niet alleen het model up to date, maar kunnen we deze afwijkingen ook signaleren zodat we ze in de toekomst misschien kunnen voorkomen. Daarnaast meten we ook bestaande situaties en objecten as-built zodat we kunnen bekijken of er zich clashes voordoen. Hier passen we het model op aan.’

Richard Luijten is een echte pionier. Hij begon ooit als timmerman bij Visser & Smit Bouw en is nu al ruim twintig jaar maatvoerder binnen Visser & Smit Bouw. Hij neemt zijn vak zeer serieus en benut zijn vrije uurtjes om zich nóg meer te verdiepen in de programma’s en apparatuur die hij gebruikt.