Podium De kritische blik van de constructeur
Sinds begin november is Dick Bezemer de nieuwe voorzitter van het Centraal Overleg Bouwconstructies (COBc). Deze zeer ervaren constructeur en teammanager bouwconstructies, bouwfysica en brandpreventie bij de gemeente Rotterdam, nam samen met Wico Ankersmit het stokje over van Joop van Leeuwen. Bezemer wordt dankzij zijn staat van dienst gezien als autoriteit op het gebied van constructieve veiligheid. We spreken de kersverse voorzitter in ‘De Rotterdam’ met uitzicht over de Maasstad, de plek waar het volgens hem allemaal gebeurt.
Bezemer loopt al flink wat jaren mee en startte zijn carrière ooit aan de tekentafel. Na een aantal jaren als constructeur, maakte hij in 1997 bewust de overstap naar de gemeente Rotterdam. “Je hebt hier veel bijzondere projecten. Daar wilde ik dichtbij zijn. Ik vind het fantastisch om te toetsen en in de huid van ontwerpers te kruipen. Wat willen ze en wat betekenen hun keuzes voor bijvoorbeeld stabiliteit en krachtenafdracht? Dat was mijn hoofdtaak tot ik teammanager werd.”
Bezemer geeft nu leiding aan een team van 25 experts, bestaande uit onder andere constructeurs, brandpreventisten en bouwfysici. “Ik probeer het beste bij iedereen naar boven te krijgen en ervoor te zorgen dat de juiste specialist op de juiste plek zit. Daar haal ik veel plezier en voldoening uit.” Ook in zijn rol als voorzitter van het COBc zal hij meer op de achtergrond opereren. “Wico Ankersmit is directeur van de Vereniging Bouw- & Woningtoezicht Nederland, waar COBc onderdeel van is. Hij zal het publieke deel verzorgen, als er bijvoorbeeld persmomenten zijn. Ik sta meer achter de coulissen als het technisch geweten.”
Belang coördinerende rol
In zijn lange loopbaan heeft hij veel zien veranderen. “Toen ik begin jaren ’90 startte, was de architect echt de bouwheer. Die hield in gaten of het oorspronkelijke ontwerp daadwerkelijk werd vertaald in een veilige constructie. Je ziet bij complexe projecten dat een hoofdconstructeur nog wel het raamwerk neerzet voor het ontwerp, maar dat de constructeur van de aannemer het uiteindelijk overneemt. Dit biedt voordelen, omdat je soms op basis van de bouwpraktijk slimme oplossingen wil doorvoeren. Om overlast voor omwonenden te beperken, kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om van situ beton naar prefab beton te gaan. Dit betekent echter wel dat de oorspronkelijk ontwerpfilosofie verandert en dat de constructie opnieuw moet worden bekeken. De bouw is gefragmenteerd, het is belangrijk dat er een regisseur is die de samenhang van de constructie in de gaten houdt. In het kader van de constructieve veiligheid en een beter eindresultaat pleit het COBc er dan ook voor om de oorspronkelijke constructeur de rol van hoofdconstructeur te laten vervullen.”
Het vakmanschap van de constructeur blijft ook in de digitaliserende bouwwereld van groot belang
Kennis delen en controleren
Een andere bepalende ontwikkeling is natuurlijk de digitalisering. “Er gebeurt veel op dit gebied, maar BIM is wat mij betreft toch wel de ontwikkeling die eruit springt. BIM heeft zich bewezen, staat nog wel in de kinderschoenen, maar zal alleen maar meer worden toegepast. Het voordeel is uiteraard dat je eventuele clashes in het ontwerp vroeg ziet en dat alle partijen in het bouwproces zien wat een aanpassing voor hen betekent. Het mooie van BIM vind ik vooral dat je veel meer gaat samenwerken. Kennis wordt direct gedeeld, het hokjesdenken vervalt en je bent echt met z’n allen een bouwwerk aan het creëren.” Ook hier blijft de constructeur volgens Bezemer wel een belangrijke rol spelen. “Er moet met deskundigheid worden gekeken naar wat is ingevoerd. Ook als je in BIM een ontwerp optimaliseert, moet je de effecten terugzien die de ontwerper heeft bedacht. Klopt wat op het scherm staat? Vindt het krachtenspel plaats waar het hoort? Het vakmanschap van de constructeur blijft ook in de digitaliserende bouwwereld van groot belang.”
Hergebruikt materiaal, nieuwe uitdagingen
De focus op circulair bouwen gaat volgens Bezemer impact hebben op het vakgebied van de constructeur. “Circulariteit wordt een van de grootste aanjagers van innovatie in de bouwsector. Het grind in de Maas raakt uiteindelijk toch een keer op. Kunnen we beton zonder schadelijke stoffen creëren en hergebruiken als puingranulaat? Er ligt een grote kans in ander materiaalgebruik en hergebruik van materialen. Als constructeur moet je dan natuurlijk wel weten dat de materiaaleigenschappen hierdoor anders kunnen zijn. Dat is buitengewoon interessant maar je moet er wel op kunnen anticiperen.” Ook hier ziet Bezemer kansen voor kennisdeling en overleg. “Dat is een duidelijke trend die ik zie, het wordt steeds belangrijker dat je weet waar je benodigde kennis gaat vinden. We gaan als sector steeds meer netwerken en samenwerken om antwoord te geven op de uitdagingen waar we voor staan. Het traditionele hokjesdenken kan niet meer.”
Het Centraal Overleg Bouwconstructies (COBc) is het landelijke orgaan van toetsende constructeurs in Nederland. Het is een gezaghebbende organisatie op het gebied van constructieve veiligheid. Meer informatie: https://www.vereniging-bwt.nl/centraal-overleg-bouwconstructies